Zwenkgrassen hebben een algemeen voor hen geldend kenmerk dat het relatief simpel maakt om een bloeiend gras als Zwenkgras te herkennen. De pluim van de Zwenkgrassen is voor de bloei samengetrokken en trekt na de bloei opnieuw samen (een eigenschap die we ook gezien hebben bij Gestreepte witbol). Tijdens de bloei staan de takken met de aartjes van loodrecht tot een hoek van 60 graden af van de as van de bloeiwijze. Wat dan opvalt, vooral als je de pluim heel voorzichtig rond draait tussen duim en wijsvinger, is dat de takken vrijwel allemaal aan één kant van de as van de bloeiwijze blijken te staan: ze zwenken naar één kant. Het onderste kelkkafje is eennervig en korter dan het bovenste drienervige kelkkafje.

Een van de meest algemeen voorkomende Zwenkgrassen is Rood zwenkgras, Festuca rubra L., uiteraard uit de Grassenfamilie.

Het gras kan zeer grote oppervlakken bedekken, bijvoorbeeld op de kwelders in de Zeeuwse wateren en aan de wadkant van de Waddeneilanden. Het gras is ook veel te vinden in allerlei graslanden. Het vormt losse zoden of breed uitstoelende pollen met zijn ondergrondse wortelstokken. De vele vegetatieve spruiten hebben borstelvormige bladeren, bijna rond opgerold, maar bij doorsnijden toch meer kantig en V-vormig. Deze borstelbladeren zijn niet breder dan een 1/2 mm.

Uit de wortelstokken komen ook bloeistengels tevoorschijn. Deze zijn rolrond en hebben knopen. De bladeren aan deze bloeistengels hebben een min of meer vlakke lijnvormige bladschijf, waarin de vouw nog zichtbaar is. De bladeren hebben 5-9(-11) nerven. De schedes van de in twee rijen geplaatste bladeren omsluiten de stengel aanvankelijk, ze zijn tot bovenaan vergroeid, maar scheuren bij het dikker worden van de stengel gemakkelijk van boven naar beneden open en lijken dan V-vormig. De gesloten vergroeide bladschede moet je dan ook controleren aan de vegetatieve sprieten en als ze te vinden zijn jonge nog niet volgroeide bloeiende spruiten. De bladschedes zijn behaard en bij de voet minder donker gekleurd. Het vliezig tongetje van de bovenste bladschede is minder dan 1/2 mm en spits. Er zijn geen spitse halfstengelomvattende oortjes, zoals we die bij de forsere Zwenkgrassen wel tegen kunnen komen.

In de open pluim staan de takken met aartjes met bloemen. De onderste kroonkafjes (of lemma's) van de bloemen zijn 5-8 mm lang en hebben een kafnaald van 1/2 tot 4 mm lengte, die de voortzetting is van het middelste van de vijf nerven van het kroonkafje. Ze zijn groen van kleur maar kunnen rood tot paars aangelopen zijn; ze zijn kaal tot dicht en dan zeer kort behaard.

De vruchtbeginsels en vruchten zijn aan de top kaal. Dit is een belangrijk kenmerk om Rood zwenkgras (en Duinzwenkgras) te onderscheiden van Draadzwengras. Je hebt hiervoor wel een goede loep nodig.

MM_141213