Deze familie van kruidachtige planten kent twee geslachten Ooivaarsbek en Reigersbek. Hun Nederlandse naam is afgeleid van de vorm van de vrucht, die wel wat heeft van een van opzij aangekeken reiger of ooievaar.
Deze familie bestaat in onze contreien uit één geslacht, namelijk Viooltje of Viola. Het zijn kruiden met verspreid aan de stengels staande bladeren. Deze bladeren hebben heel opvallende en vaak grote steunblaadjes, waardoor de bladeren divers van vorm kunnen zijn.
Tot de grote Vlinderbloemfamilie of Fabaceae behoren zowel kruiden als houtige geslachten. De bladeren zijn meestal samengesteld met een aantal deelblaadjes, oneven, of even en in het laatste geval is er in plaats van het topblaadje een rank.
Het meest in het oog springende kenmerk van de plantensoorten uit deze familie is de vorm van de bladeren. Ze bestaan uit drie deelblaadjes en lijken in dat opzicht op de Klaversoorten uit de Vlinderbloemenfamilie.
De bomen uit deze familie zijn éénhuizig. De mannelijk bloeiende bloeiwijzen zijn soms katjesvormig, of bestaan uit langgerekte bloeiwijzen die aan dezelfde bomen te vinden zijn als de vrouwelijke bloeiwijzen.
Een kenmerk dat de plantensoorten uit de Amarantenfamilie gemeenschappelijk hebben, is de vijftalligheid van de bloemen. Maar een duidelijk onderscheid tussen kroonbladen en kelkbladen mis je bij deze plantensoorten.