Als meest algemeen voorkomende varens in het noordwesten van Europa kennen we de grote bladvarens, maar er komen ook bijzonder gevormde varens voor in onze contreien. Zo'n meer bijzondere en ook zeldzamere varen is Addertong, Ophioglossum vulgatum L., uit de Addertongfamilie of Ophioglossaceae.

Deze meerjarige varen heeft een kort en dik wortelstokje, waaruit ieder jaar opnieuw een blad tevoorschijn komt. Dit blad staat direct op het vlezige wortelstokje en heeft een steel die wel wat op een korte stengel lijkt. Eigenlijk is dit een samengevouwen schede. Het blad wordt tot ongeveer 15 cm lang, heeft een eironde tot langwerpige, elliptische vorm en is gaafrandig. Het lijkt wel wat op een schuinstaande spade. We noemen dit wel het onvruchtbare of steriele deel van de varen. Als er geen vruchtbaar bladdeel aanwezig is, is de bladsteel vlak. 

Uit de kleine wortelstok, omhuld in het onderste deel door de bladsteel of schede, komt het fertiele of vruchtbare deel van de varen naar boven. Dit vruchtbare deel heeft een stengel met bovenaan een bleekgroene aar waarin veel sporendoosjes of sporangia te vinden zijn, die in twee rijen boven elkaar aan de stengel staan. Dit vruchtbare of fertiele deel is onvertakt. In deze sporangia vindt de reductiedeling plaats waardoor sporen ontstaan met de helft van het aantal chromosomen dat in de cellen te vinden is van de rest van de varen. Als de sporen rijp zijn, springen de sporangia met een dwarse spleet open. Als de sporen door de wind zijn meegenomen zie je de twee achtergebleven kleppen van de sporangia nog aan de steel zitten.

De planten sporuleren in de maanden juni tot augustus. Je kunt dat eigenlijk niet de bloeitijd noemen, want varens hebben geen bloemen zoals we die kennen bij de echte bloemplanten.

Deze bijzondere varen vind je in duinvalleien en duinpannen, waar de bodem vochtig tot nat is en niet al te voedselrijk. Zelfs langs zilte kreken kun je Addertong wel aantreffen en soms ook op natte plekken in bossen.

MM_180122