In de zomer vallen de schermvormige tuilen met gele bloeiende hoofdjes van Moeraskruiskruid, Jacobaea paludosa, op in de ruigere begroeiing van rivierbegeleidende hoogopgaande vegetatie. De planten kunnen manshoog worden en opvalt dat de kantige stengel rechtop staat en niet vertakt is. Enkel in het bovenste deel van de plant waar we de hoofdjes vinden is de stengel vertakt. De planten hebben daardoor een smalle habitus. De onderkant van de lancetvormige bladeren is bijna altijd wit viltig behaard.
Moeraskruiskruid, Jacobaea paludosa (L.) P.Gaertn., B.Mey, & Scherb., hoort net als Jacobskruiskruid tot een groep van nauw verwante Kruiskruiden uit de Composietenfamilie. Je kunt de soorten uit de groep Jacobea van de groep Senecio onderscheiden aan de binnenste omwindselbladen van het hoofdje. Is het aantal binnenste omwindselbladen gelijk aan of een meer dan het aantal lintbloemen, dan heb je te doen met de groep Jacobaea, is het aantal binnenste omwindselbladen 1,5 tot 2 x zo groot als het aantal lintbloemen, dan heb je een plant uit de groep Senecio.
Moeraskruiskruid heeft dus ongeveer evenveel binnenste omwindselbladen als lintbloemen in het hoofdje. Dat aantal lintbloemen is beduidend hoger dan bij Jakobskruiskruid. Deze laatste soort heeft vrijwel altijd 13 lintbloemen.
Aan de rechtopstaande, kantige stengel die tot 180 hoog kan worden staan lijnlancetvormige gezaagd tot getande bladeren. De bladeren in het onderste deel zijn gesteeld, terwijl die in het midden en bovenin de plant zittend zijn met een halfstengelomvattende voet. Van onderen zijn ze vaak grijsachtig viltig behaard, maar soms kaal. Alleen boven in de bloeiwijze is de stengel vertakt, waardoor de habitus, dat is het uiterlijk, van de plant smal is.
Moeraskruiskruid staat op natte voedselrijke grond aan waterkanten, in rietlanden en zeggemoerassen in grienden en drassige hooilanden. De plant is vrij algemeen in het Rivierengebied en aangrenzende Laagveendistricten van Zuid-Holland en Zuid-Friesland tot aan de kusten van het IJsselmeer en Haringvliet, maar in de hogere delen van ons land is ze zeldzaam tot zeer zeldzaam. Ze kan zelfs beter water verdragen dan Waterkruiskruid.
MM_111127
Laatste wijziging 130730
Moeraskruiskruid is een rivier- en beekbegeleidende soort. Je vindt haar ook in grienden en langs waterplassen in rietlanden en zeggemoerassen. In de meer hogere en droge delen ontbreekt de soort. In Schaminée, J. et al. (2010) Veldgids Plantengemeenschappen van Nederland worden de vegetaties beschreven waar Moeraskruiskruid deel van uitmaakt:
08Ba Waterscheerling-verbond
08Bb Riet-verbond; 8Bc Verbond van Scherpe zegge
08Bc2 Associatie van Scherpe zegge
08Bd Verbond van Stijve zegge
Een opvallende bijzonderheid van Moeraskruiskruid is dat ze beter tegen wat hogere waterstand bestand is dan de verwante Waterkruiskruid.
Als u geïnteresseerd bent in meer uitgebreide gegevens over de ecologie van Moeraskruiskruid, de relaties met andere organismen en het milieu, dan vindt u dat in Weeda, E.J. et al., (1991) Nederlandse oecologische Flora. Wilde planten en hun relaties. Deel 4: 97.
Het determineren op wetenschappelijke basis kan gebeuren met behulp van Meijden, R. van der (2005) Heukels' Flora van Nederland, 23ste druk: 614. Of met de nieuwe 24ste druk van deze flora: Duistermaat, L. (2020) Heukels' Flora van Nederland: 705.
Een andere determinatie is mogelijk met Heijmans, E., Heinsius, H.W. en Thijsse, Jac.P. (1983) Geïllustreerde flora van Nederland, 22ste druk: 1084. In deze flora wordt de oudere wetenschappelijke naam Senecio paludosus nog gebezigd.
Uitspraak van de wetenschappelijke naam: Jacobáea paludósa
