Een kenmerk dat de plantensoorten uit de Amarantenfamilie gemeenschappelijk hebben, is de vijftalligheid van de bloemen. Maar een duidelijk onderscheid tussen kroonbladen en kelkbladen mis je bij deze plantensoorten. De bloemen hebben slechts een bloemdek met vijf bloemdekbladen. Binnen het bloemdek vind je wel meestal vijf meeldraden en een bovenstandig vruchtbeginsel. Toch zijn het vaak bloemen die niet bestoven worden door insecten, maar die het stuifmeel of pollen afgeven aan de wind.

De bloeiwijze is bij veel soorten uit de Amarantenfamilie te omschrijven als een kluwen: de bloemen zitten met korte stelen of zelfs bijna zonder steel heel dicht bij elkaar, waardoor de hele bloeiwijze, waarin de kluwens aarvormig of pluimvormig bij elkaar staan, een beetje op een druiventros in het klein lijkt.

De bladeren staan verspreid aan de stengels en kunnen in vorm nogal verschillend zijn; een aantal soorten, dat vroeger werd samengevoegd in wat nu een deelfamilie is van de Amaranten, zijn de soorten die destijds waren samengebracht in de Ganzenvoetfamilie. De bladeren van deze soorten kenmerken zich door een bochtig getande bladrand, waardoor de bladeren wel iets weghebben van de afdruk van een poot van een gans.

Andere soorten hebben driehoekige bladeren, zoals de Brave hendrik, of zelfs priemvormige, gestekelde bladeren, wat we zien bij de kustplant Stekend loogkruid.