Bij een bezoek aan het strand in de zomermaanden vind je als je door de duinen naar het open strand loopt niet alleen Helm, maar ook een stekelige plant Stekend loogkruid, Salsola kali. Alle onderdelen van deze plantensoort dragen stekels, zowel de priemvormige bladeren als de onderdelen van de bloemen die in de oksels van de bladeren staan. Door het stekelige uiterlijk valt de plant het meest op.
Stekend loogkruid, Salsola kali L., hoort tot de Amarantenfamilie, of Amaranthaceae, en is een tamelijk laagblijvende, wijdvertakte grijsgroene, eenjarige zomerbloeier. Het zijn C4 planten, ze gaan zeer zuinig met water om en ze worden tot 50 cm hoog. De bladen zijn aanvankelijk vlezig, later hard, kort lijn-priemvormig met een stekelpunt. Ze zijn naar de voet verbreed en zittend. De bladschede is kort, met een smalle vliezige rand.
De planten bloeien in de periode juni tot september. De bloemen zitten met 1-3 in de bladoksels. Op de uiterst korte bloemsteel zitten twee bloemsteelblaadjes die buiten de bloemen uitsteken en ook een scherpe punt hebben. De kleine bloemen hebben vijf bloemdekbladen die onderling een beetje verschillen. Ze staan rechtop lopen ook in een stekelpunt uit en omsluiten na de bloei de vrucht. Ze vormen a.h.w. een harde kegel soms ieder met een brede ondoorschijnende vleugel. Deze speelt een rol bij de verspreiding door de wind van de vruchten. Je kunt tijdens de bloei vijf meeldraden met gele helmknoppen onderscheiden.
Stekend loogkruid is inheems in de gematigde streken van Eurazië; en aan de kust van Noord-Afrika. De soort lijkt zich verder te verspreiden. Bij ons vind je ze in de zeereep op tamelijk open droge plaatsen in de duinen en langs het strand. Daar groeit ze op plekken waar in het zand organische materiaal aanwezig is, afkomstig van aanspoelsel dat uit de zee afkomstig is en door een laagje zand overdekt geraakt is. De soort kan ook verderop in het duin voorkomen op plaatsen waar restanten zijn van oudere bebossing in het duin.
MM_110123
Laatste wijziging 130730
Het verspreidingsgebied van Stekend loogkruid omvat Europa tot Scandinavië, West-Azië en Noord-Afrika. In Schaminée, J. et al. (2010) Veldgids Plantengemeenschappen van Nederland wordt de soort als kensoort beschreven van de
22Ab1 Associatie van Loogkruid en Zeeraket
Niet alleen de typische kegelvormige vrucht die met zijn gevleugelde dekbladen door de wind verspreid wordt, is een bijzonderheid van deze plantensoort. Ze kan ook na het afsterven of rotten van de onderste delen op de overgang van wortelstelsel naar plant in haar geheel door de wind voortgerold worden over het strand of de zandvlakte waar ze op gestaan heeft. Dit verschijnsel wordt steppenrollen genoemd.
Meer informatie over de ecologie van Stekend loogkruid en de relaties met andere organismen en het milieu is te vinden in Weeda, E.J. et al., (1985) Nederlandse oecologische Flora. Wilde planten en hun relaties. Deel 1: 172.
Het determineren op wetenschappelijke basis kan gebeuren met behulp van Meijden, R. van der (2005) Heukels' Flora van Nederland, 23ste druk: 310. Of met de nieuwe 24ste druk van deze flora: Duistermaat, L. (2020) Heukels' Flora van Nederland: 514.
Een andere determinatie is mogelijk met Heijmans, E., Heinsius, H.W. en Thijsse, Jac.P. (1983) Geïllustreerde flora van Nederland, 22ste druk: 415.
Westhoff et al.,(1970) Wilde planten, flora en vegetatie in onze natuurgebieden. Deel 1: 197.
Uitspraak van de wetenschappelijke naam: Sálsola káli