In het Nederlandse en Belgische landschap zijn de hoogopgaande bomen met rechte stammen en een open kruin gemakkelijk als Canadapopulieren, Populus x canadensis, te herkennen. Ze vormen niet alleen aangeplante bosachtige plantages, maar zijn ook vaak als singels geplant of langs wegen en kanalen. Je krijgt dan het effect van een coulissenlandschap. Soms worden ze, net als Schietwilgen, geknot. Ze lopen dan boven aan de geknotte stam weer uit. Ook de driehoekige vorm van het hartvormige blad is heel opvallend evenals de zijdelings afgeplatte bladsteel. Opvallend zijn de erg open en veel licht doorlatende kruinen.
Canadapopulier, Populus x canadensis Moench, wordt ook wel Eu-amerikaanse populier genoemd en hoort tot de Wilgenfamilie. Het is een populierensoort uit de sectie Aegiros (Zwarte populieren). De Canadese populier is een kruising tussen Populus nigra en Populus deltoides en ontstaan in Frankrijk rond 1750. Kruisingen van hybriden van Populus × canadensis met Populus nigra en die van P. nigra met ondersoorten van Populus deltoides behoren ook tot de Canadese populier.
De boom kan tot 30 m hoog worden, heeft een hoge rechte stam en vormt een brede, losse kroon. Op jongere leeftijd is de kroon piramidaal. De bast is glad en dofgrijs tot grijsgroen en bij het ouder worden wordt de schors gegroefd en grijsbruin. De rechte stammen van populieren buigen onder invloed van de wind niet of nauwelijks door en ze breken niet snel. Dat maakt hen tot populaire bomen voor houtwinning of voor aanplant in de kustgebieden.
De twijgen zijn rond tot hoekig en hebben ronde tot lijnvormige lenticellen. De bladeren van de Canadapopulier zijn driehoekig en vaak vind je op de overgang van bladschijf naar bladsteel een of twee klieren. Omdat de bladstelen zijdelings zijn afgeplat, dwars op het vlak van het blad, kunnen de bladschijven makkelijk torderen. Bij het minste zuchtje wind gaan daardoor alle bladeren bewegen, ze ritselen.
Canadapopulier is tweehuizig, er zijn aparte bomen met mannelijke resp. vrouwelijke bloeiende katjes. De bloeitijd is in april. De bloeiwijzen zijn hangende katjes die meestal voor het uitlopen van het blad verschijnen.
De gereduceerde bloemetjes in de mannelijke katjes hebben veel roodpaarse meeldraden en een ingesneden schutblad, een zogenaamde katjesschub. Ze vallen spoedig af na het loslaten van het pollen of stuifmeel, dat door de wind wordt verspreid. Het zijn echte windbestuivers.
De vrouwelijke katjes hebben bloemen met gele stempels en blijven na de bestuiving tot in mei en juni hangen. Dan springt de doosvrucht open en komen de zaden vrij. Het zaad is omgeven door donzig pluis en voert ver op de wind mee. Sommige bomen produceren zoveel pluis dat het lijkt of het sneeuwt. We spreken wel van 'zomersneeuw'. Een boom wordt vruchtdragend na circa vijftien jaar. Overigens is dit zaad nauwelijks tot kiemen in staat. Vermeerdering geschiedt door stekken.
Niet het pluis van de 'zomersneeuw', maar pollen veroorzaken allergische reacties bij mensen. Het pluis is niet allergeen en komt niet in aanraking met de slijmvliezen van de mens. Het is gemakkelijk te mijden. Pollen of stuifmeel daarentegen komt wel in aanraking met de slijmvliezen van de mens en kan bij gevoelige mensen allergische reacties veroorzaken, hoewel de literatuur vermeldt dat het pollen van populieren niet of nauwelijks allergeen is. De hoeveelheid pollen die de mannelijk bloeiende bomen in de lucht brengt is enorm groot en draagt bij aan de totale pollendruk in de bloeitijd van de Canadapopulier, die soms zelfs al in maart begint te bloeien.
Canadapopulieren zijn meestal aangeplant, als solitaire bomen als laanboom of in plantages voor de houtwinning, maar ze kunnen zich een heel enkele keer ook vanuit zaad vestigen en dan vind je ze wel eens verwilderd in meer natuurlijke loofbossen.
MM_111205 laatste wijziging 190228
De verspreiding van Canadapopulier is vooral mensenwerk. Bijna altijd gaat het om geplande aanplant hetzij in houtplatages, die soms het karakter kunnen krijgen van een loofbos, maar meestal als de bomen kaprijp zijn worden omgehakt en in de hout industrie verwerkt. Hetzij als begeleider van wegen en kanalen, waarmee ze als het ware singels in het landschap vormen. Vaak is hun functie dan het breken van de wind. Om die reden worden ze ook wel in de kuststreek aangeplant. Omdat Canadapopulieren grote waterverdampers zijn worden ze ook vaak in natte gebieden en uiterwaarden geplant om te zorgen voor het droger maken van de bodem. Spontaan kan al eens een zaailing terecht komen in een bosachtige omgeving en zich daar ook handhaven.
Canadapopulier werd en wordt veel aangeplant voor het hout. Van het hout werden vroeger klompen gemaakt. Een enkele nog bestaande klompenfabriek gebruikt nog steeds het gemakkelijk te verwerken zachte hout. Tegenwoordig wordt het hout vooral gebruikt voor het maken van lucifers. De boom verdampt sterk en neemt daarom veel vocht op met zijn wortels. Zo draagt hij bij aan de ontwatering van een gebied. Om die reden werd deze boom vroeger dan ook veel aangeplant in vochtige uiterwaarden.
Canadapopulier is een vrijwel onvruchtbare kruising tussen Zwarte populier en Amerikaanse populier. Slechts een enkele keer vind je een spontaan uit bevruchting ontstane Canadapopulier.
Meer uitgebreide informatie over de Canadapopulier is te vinden in Weeda, E.J. et al., (1985) Nederlandse oecologische Flora.Wilde planten en hun relaties. Deel 1: 80-82.
Het determineren op wetenschappelijke basis kan gebeuren met behulp van Meijden, R. van der (2005) Heukels' Flora van Nederland, 23ste druk: 339. Of met de nieuwe 24ste druk van deze flora: Duistermaat, L. (2020) Heukels' Flora van Nederland: 429.
Een andere gemakkelijke determinatie is mogelijk met Heijmans, E., Heinsius, H.W. en Thijsse, Jac.P. (1983) Geïllustreerde flora van Nederland, 22ste druk: 381.
Uitspraak wetenschappelijke naam: Pópulus x canadénsis
