Als nauw familielid van het keukenkruid Majoraan, kennen we de Wilde marjolein, Origanum vulgare. Deze plantensoort vinden we in zogenaamde zoomvegetaties, dat zijn hoog opgaande kruiden die tegen een struweelrand of op een steile helling groeien. In Zuid-Limburg en het aangrenzend gebied in België vinden we deze plantensoort het meest. De rechtopstaande stengels dragen een bloeiwijze met rozerode lipbloemen die in dichte bijschermen staan. De eivormige bladeren ruiken bij wrijven lekker kruidig.
Een fraaie zoomplant is Wilde marjolein, Origanum vulgare L., uit de Lipbloemenfamilie. Het is een fijn kruidig en aromatisch ruikende plant, nauw familie van Echte Majoraan, een in de keuken veel gebruikt kruid.
De rechtopstaande stengels van deze meerjarige plantensoort hebben eironde tot driehoekige bladeren, die kruisgewijs tegenover elkaar staan. De rand van de bladeren is gaaf tot licht gekarteld. In de oksels van de onderste bladeren staan kleine zijtakjes met daaraan een aantal blaadjes, waardoor deze op rozetjes lijken. In het bovenste deel van de stengel staan in de oksels zijtakken die net als de hoofdstengel samengedrongen schijnkransen met tweezijdig symmetrische lipbloemen dragen. De planten zijn fijn behaard.
De kleine lipbloemen zijn minder duidelijk als lipbloem herkenbaar zoals bijvoorbeeld bij de Dovenetels. Maar de vijf vergroeide kroonbladen laten toch zien dat de onderste drie naar beneden wijzen en de bovenste twee naar boven toe; deze vormen een vlakke bovenlip. De middelste slip van de onderste lip is wat groter dan de twee zijslippen en bijna even groot als de vlakke bovenlip. De vier meeldraden steken ver uit de bloemkroon. En ze wijken duidelijk uiteen; ook dit is afwijkend van veel andere lipbloemen. De kelk is regelmatig gebouwd en heeft vijf tanden. Onder de schijnkransen zitten paarsgekleurde schutbladeren, die de totale kleurindruk van de bloeiwijze versterken. Door de rozerode kleur van de kronen krijg je een opvallend gekleurd geheel van lichte en donkere tinten.
Wilde marjolein is een kalkindicator.
MM_130702
Het areaal van Wilde marjolein strekt zich uit over Europa, met uitzondering van de noordelijke streken. Het strekt zich via het zuidwesten van Azië en de Himalaya zelfs uit tot op Taiwan. Ook in zuidelijke richting vinden we de soort tot in het gebied van het Atlasgebergte in Noord-Afrika en ook op eilanden in de Atlantische Oceaan is de soort inheems. Behalve in Zuid-Limburg komt ze voor op voormalige eilanden in het Deltagebied en verder langs de grote rivieren. Het is een kalkminnende plantensoort. Schaminée, J. et al. (2010) Veldgids Plantengemeenschappen van Nederland beschouwt de soort als een kensoort van
15Aa1 Kalkgrasland
16Bb1 Glanshaver-associatie
17 Marjolein-klasse
17Aa1 Associatie van Dauwbraam en Marjolein
37Ac4 Associatie van Rozen en Liguster
Kalkindicator
Voor meer uitgebreide informatie over de relaties met andere organismen, het milieu en de ecologie van Wilde marjolein verwijzen wij naar Weeda, E.J. et al., (1988) Nederlandse oecologische Flora. Wilde planten en hun relaties. Deel 3: 173.
Het determineren op wetenschappelijke basis kan gebeuren met behulp van Meijden, R. van der (2005) Heukels' Flora van Nederland, 23ste druk: 510. Of met de nieuwe 24ste druk van deze flora: Duistermaat, L. (2020) Heukels' Flora van Nederland: 620.
Een andere gemakkelijke determinatie is mogelijk met Heijmans, E., Heinsius, H.W. en Thijsse, Jac.P. (1983) Geïllustreerde flora van Nederland, 22ste druk: 928.
Uitspraak (accenten) van de wetenschappelijke naam: Oríganum vulgáre.
