Er is een aantal hogere planten die als echte parasieten op andere hogere planten te beschouwen zijn. Daartoe behoort Groot warkruid, Cuscuta europea L., uit de Windefamilie.

De Warkruiden zijn in een vegetatie te herkennen aan de vele draadvormige en sterk vertakte dunne stengels, die zich winden om andere planten. Vanwege de dunne draadvormige stengels worden deze planten ook wel in de volksmond Duivelsnaaigaren genoemd.

Het eenjarig Groot warkruid kiemt in het late voorjaar. Het kiemplantje heeft een kleine wortel en een stengel die door een draaiende beweging te maken zoekt naar houvast aan een andere plant in de directe omgeving. Vindt de stengel zo'n plant en is dat een van de waardplanten, zoals Hop of Brandnetel, dan boort zich vanuit het stengeltje een soort van zuignapje of -orgaantje in die waardplant en tapt dan de vaten van die waardplant af. Deze zuigorgaantjes noemen we hautoriën. Daarna sterft het kleine worteltje en het onderste deel van de stengel af en je kunt dan stellen dat de plant in een andere plant, de waardplant, wortelt. Warkruiden hebben nauwelijks chlorophyl en ze zijn daarom voor vrijwel hun hele stofwisseling afhankelijk van de planten waarop ze parasiteren.

De lange liggende en klimmende of windende stengels vormen hele netwerken die tot zelfs meerdere meters in de vegetatie omhoog kunnen klimmen. De dunne stengels hebben meestal een rode kleur, maar kunnen ook enige zweem van groen vertonen door het weinige chlorophyl. De stengels zijn behoorlijk elastisch want ze kunnen strekkingsgroei van de waardplant uitstekend verdragen. Uitrekking tot wel 10 % van hun totale lengte is geen probleem.

Bladeren ontbreken, slechts kleine schubjes zijn hier en daar te vinden. In de oksels van dergelijke schubvormige schutbladen ontstaan bolvormige of hoofdjesachtige kluwens van dicht op elkaar zittende bloemen.

De bloemen van Groot warkruid zijn vijftallig, maar ook viertallige bloemen kun je vinden in de kluwens. De kelkbladen zijn vergroeid, maar de separate kelkslippen zijn goed te onderscheiden, omdat deze redelijk diep zijn ingesneden. Ook de kroonbladen zijn vergroeid met elkaar en vormen in eerste instantie een buis- tot klokvomige bloem. De kleur is aanvankelijk lichtroze of vuilwit. Later krijgt de bloem meer de vorm van een urn en wordt vleeskleurig. De driehoekige kroonslippen slaan dan terug. De meeldraden staan op de kroon ingeplant zodanig dat ze tussen de kroonbladen staan. Onder de helmknoppen zijn kroonschubben zichtbaar; ze staan tegen de kroon, zijn gesplitst en lijken op twee hoorntjes met wimpers. Op het bovenstandig vruchtbeginsel staan twee stijlen met ieder een draadvormig stempel. Stijlen met stempels zijn korter dan het vruchtbeginsel.

Er vormt zich na bevruchting een doosvrucht die de vorm heeft van een peer met twee steeltjes. Na het openspringen van de vrucht zijn de zaden zichtbaar. De zaadverspreiding geschiedt door water ofwel doordat de vruchten met zaden gegeten worden als dieren van de waardplant eten en dan en passant ook wat van het Warkruid opeten. Via het darmkanaal komen de zaden dan op een andere plek terecht.

MM_130920