Een zeldzame maar sierlijke plantensoort is Grote graslelie, Anthericum liliago. De sierlijke trossen met witte bloemen vallen op in een grazige standplaats, waar de bladeren tussen grassen aan mimicry doen en nauwelijks opvallen, terwijl de bloemen juist de aandacht vragen.
Grote graslelie, Anthericum liliago L., uit de Aspergefamilie, of Asparagaceae, is een geofyt die je tegenwoordig weer kunt aantreffen in kalkgraslandvegetaties in Zuid-Limburg. De meerjarige soort heeft op de ondergrondse delen een aantal smalle op grasbladeren lijkende lange bladeren, die maximaal even lang zijn als de lengte van de tot 60 cm hoge stengel. De bladeren vallen daardoor weinig op.
Boven aan de stengel ontwikkelt zich een tros met witte bloemen. Iedere bloem heeft een smal schutblad onder de bloemsteel staan. De bloem heeft zes bloemdekbladen, wit van kleur soms aanvankelijk met een nog groene spits. Ze zijn niet vergroeid en tijdens de bloei staan ze als een ster open. Door hun afmetingen, 2-3 cm in doorsnee, trekken ze de aandacht. Het bovenstandig vruchtbeginsel heeft een tamelijk lange stijl die onder het stempel naar boven gebogen is. Dit onderscheidt Grote graslelie van Kleine graslelie (die overigens niet in Nederland voorkomt). De zes meeldraden hebben geel-oranje kleurige helmknoppen.
Na bestuiving en bevruchting groeit het bovenstandig vruchtbeginsel uit tot een ronde doosvrucht.
MM_240609
Grote graslelie bereikt in Zuid-Limburg de noordgrens van zijn areaal. Het is een plant die oorspronkelijk vooral thuishoort rond het Middellandse Zeegebied. Ook in de Alpen en het middelgebergte in Europa komt de sierlijke plant voor. In de Eifel, net iets ten zuidoosten van Vaals, tref je de soort aan langs paden aan bosranden. Lange tijd is de soort uit Nederland verdwenen, maar sinds het midden van de negentiger jaren van de twintigste eeuw is de soort weer aangetroffen in kalkgraslanden in Zuid-Limburg. In België komt de soort nog steeds voor.
Gezien de zeldzaamheid van deze soort in Nederland hebben wij de opnamen van Grote graslelie buiten ons land gemaakt in gebieden waar de soort nog veel voorkomt, zoals in de Eifel en in Frankrijk.
Kreutz, C.A.J.(1995): Grote graslelie na bijna 100 jaar terug in Nederland. Natuurhistorisch Maandblad 84,3: 67-69.
Het determineren op wetenschappelijke basis kan gebeuren met behulp van Meijden, R. van der (2005) Heukels' Flora van Nederland, 23ste druk: 119. Of met de nieuwe 24ste druk van deze flora: Duistermaat, L. (2020) Heukels' Flora van Nederland: 132.
Een andere gemakkelijke determinatie is mogelijk met Heijmans, E., Heinsius, H.W. en Thijsse, Jac.P. (1983) Geïllustreerde flora van Nederland, 22ste druk: 333.
Uitspraak (accenten) van de wetenschappelijke naam: Anthéricum liliágo
