Een wel heel eigen verschijning is Doorwas, Bupleurum rotundifolium. Het akkerplantje is steeds minder te zien door de huidige, intensieve akkerbouw met veel mesttoevoer en het gebruik van geschoond zaaigoed. Doorwas is een kleine plant wiens eivormige bladeren doorboord zijn door de dunne stengel. De bloeiwijze wordt gekenmerkt door nogal grote omwindselblaadjes die naar het midden van het schermpje bijna net zo geel kleuren als de kroonbladen van de kleine bloemen. De bloeiwijze doet je denken aan die van de Wolfsmelksoorten.
Een éénjarig akker(on)kruid is Doorwas, Bupleurum rotundifolium L., uit de Schermbloemenfamilie of Asteraceae. De kleine plant, hij wordt niet hoger dan een paar decimeter, lijkt daarbij helemaal niet op een soort uit de Schermbloemenfamilie, maar eerder op een plant uit het geslacht Wolfsmelk. Hij is nogal afwijkend van wat we bij de Schermbloemenfamilie gewend zijn.
Op de dunne penvormige hoofdwortel staat de dunne, ronde en gladde stengel rechtop tot hoogstens 4 dm. De bladeren zijn 'uit één stuk', en niet zoals we van de Schermbloemenfamilie kennen geveerd met fijne deelblaadjes. Daarbij zijn ze ook nog 'doorboord' door de stengel, wat we kennen van Winterpostelein. De bladeren zijn eivormig met een spits toelopende punt en hebben een gave rand. Hun omvang varieert van 2 tot 5 cm en ze zijn ook een beetje schotelvormig.
De stengel vertakt alleen boven in de plant daar waar de bloeiwijzen te vinden zijn. Op de hoofdstengel en de zeldzame vertakkingen staat aan de top een samengesteld scherm met een klein aantal schermpjes. Op de plek waar je onder het samengestelde scherm een omwindsel verwacht staan geen omwindselbladen; ook al weer afwijkend van het schema dat we kennen van de Apiaceae. Onder ieder schermpje echter staat wél een omwindseltje en dat bestaat nu juist weer uit een aantal, vaak vijf, nogal grote eivormige en gepunte omwindselblaadjes. Deze kleuren daarbij van geel naar geelgroen en samen met de gele kleine bloemen lijkt het op het eerste gezicht wel wat op een cyathium van de soorten uit het geslacht Wolfsmelk.
Een wel erg typisch plantje qua habitus, dat is het uiterlijk, derhalve. Jammer dat het zo'n zeldzaam plantje is en ndat je hem niet veel tegenkomt op wandelingen door ons buitengebied.
MM_240824
Doorwas is een plant met een verspreidingsgebied in het zuiden van Europa, dat reikt tot in België. Het komt sporadisch als adventiefsoort ook in Nederland voor, hetgeen niet zal verbazen gezien het feit dat het areaal tot in België reikt.
Doorwas en ook de andere soorten uit het geslacht Bupleurum, waaronder Goudscherm, is een van de weinige soorten uit de Apiaceae met gave, niet ingesneden bladeren. De wetenschappelijke soortsnaam 'rotundifolium' betekent 'met rond blad'. Hoewel niet echt een cirkel benadert het eivormig blad toch wel heel sterk de vorm van een ronde schijf.
Ook Doorwaskervel heeft met name in het bovenste gedeelte van de plant gave 'doorboorde' bladeren.
Het determineren op wetenschappelijke basis kan gebeuren met behulp van Meijden, R. van der (2005) Heukels' Flora van Nederland, 23ste druk: 563. Of met de nieuwste druk van deze flora: Duistermaat, H(Leni). (2020) Heukels' Flora van Nederland, 24ste druk: 753.
Een andere gemakkelijke determinatie is mogelijk met Heijmans, E., Heinsius, H.W. en Thijsse, Jac.P. (1983) Geïllustreerde flora van Nederland, 22ste druk: 642.
Uitspraak (accenten) van de wetenschappelijke naam: Bupléurum rotundifólium.
