De éénjarige plantensoort Knopig doornzaad, Torilis nodosa (L.) Gaertn., uit de Schermbloemenfamilie of Apiaceae, is in tegenstelling tot de twee andere doornzaden een plant die vaak liggende stengels heeft die dan aan het uiteinde opstijgend zijn.

Ze hebben een penwortel en aan de gevulde stengels staan de bladeren verspreid. Deze zijn in omtrek driehoekig en hebben een schedevormige bladsteel. De bladeren zijn tot 2 voudig geveerd en de deelblaadjes hebben een ingesneden rand. Je vindt hier echter geen getande toppen aan de deelblaadjes, zoals je die wel bij Heggendoornzaad kunt vinden.

De liggende habitus van Knopig doornzaad heeft tot gevolg dat de bloeiwijzen niet aan de top van de stengel en vertakkingen staat, maar tegenover de bladeren aan de stengels. Bovendien zijn de bloeiwijzen nogal compact doordat de bloemen maar heel kleine bloemstelen hebben. Daar komt bij dat de bloeiwijze meestal maar uit twee of drie schermpjes bestaat, waardoor zo'n hele compacte bloeiwijze wel wat op een soort hoofdje of kluwen lijkt. Onder de bloeiwijze ontbreekt een omwindsel, maar als je het goed bekijkt zie je onder de schermpjes wel een meerbladig omwindseltje. De bloeiwijzen vallen daardoor ook maar weinig in het oog.

De bloemen hebben witte bloemkroonbladen en priemvormige kelktanden. Deze kelktanden zijn zelfs groter dan de kroonbladen; ook heel opmerkelijk voor een schermbloemige. De onderstandige vruchtbeginsels groeien na bevruchting uit tot splitvruchten. Daarbij zijn vruchthelften aan de buitenkant van zo'n compact scherm bezet met stekels terwijl de naar binnen gekeerde helft enkel bezet is met knobbeltjes. Die stekels aan de buitenkant dragen ertoe bij dat de vrucht wel wat heeft van klitten en dan ook aan de vacht van dieren, zoals schapen, kan worden getransporteerd.

Knopig doornzaad vind je vooral op grazige dijkhellingen, waar de plant door zijn habitus goed bestand is tegen de vraat door schapen, die vaak bij het beheer van dijkhellingen worden ingezet.

MM_210128