Briljante planten, over knappe knoppen, boze bollen & ander geniaal groen
Boekbespreking door bioloog Maurice Martens
Met een heel vlotte pen beschrijft Geert-Jan Roebers op een ludieke manier de plantenwereld. Hij beschrijft in zijn boek niet alleen de evolutie van planten van alg tot woudreus, maar vooral de eigenschappen die in de loop van de evolutie bij de diverse plantensoorten zijn ontstaan, of in de terminologie van het boek ‘uitgevonden’. Dit bestrijkt het hele scale van het ontstaan van de fotosynthese tot de productie van allerlei stoffen in de plant die daar functioneel zijn. Denk aan afweerstoffen tegen de vraat door insecten en grazers. Maar ook eigenschappen die bij een aantal planten zijn ontstaan om zich beter of gemakkelijker te handhaven, zoals symbiose met bacteriën om stikstof uit de lucht te binden, of trucjes om insecten te verleiden om als vector te dienen voor stuifmeel van de ene naar de andere bloem.
Hij doet dat op een slimme manier, waarbij hij er niet voor schuwt om soms heel menselijke redeneringen aan planten toe te schrijven. Dat mag in een boek als dit, immers geschreven voor wat oudere kinderen van een jaar of tien tot pakweg een jaar of dertien, die nog graag redeneren vanuit hun eigen belevingswereld en de ‘uitvindingen’ van die planten ‘slim’ zullen noemen. Het is een knap staaltje werk want het lijkt erop dat alle interessante aspecten van planten door de auteur bij de kop zijn gepakt. Het is een ecyclopedie geworden, maar wel een vrolijke en heel aantrekkelijke om in te lezen en te kijken. Voor dit laatste, namelijk naast lees-leerboek ook een kijkboek tekent Margot Westermann, die op geheel eigen wijze uitbeeldt wat op de betreffende pagina geschreven is.
Van harte aan te bevelen en niet alleen voor de jeugd in de overgang van basisschool naar vervolgonderwijs, maar ook voor hun ouders, die eveneens veel zullen kunnen leren over die ‘slimme’ planten, met hun knappe ‘knoppen’ en die ‘bollebozen’ die toch maar mooi ‘uitvindingen’ hebben gedaan zoals de eerder genoemde fotosynthese.
Geert-Jan Roebers en Margot Westermann, Briljante planten, over knappe knoppen, boze bollen & ander geniaal groen UItgeverij Gottmer, Haarlem 2022.
Verkrijgbaar in de boekhandel en via Uitgeverij Gottmer
Geplaatst op 23 maart 2022 en bijgewerkt op 3 oktober 2022